“Cenevre Nihai Bir Durak, Bunun Ötesinde Bir 50 Yıl Daha Yoktur”

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türk tarafının üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeye hazır olduğunu, bunu Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan’dan da beklediklerini söyledi.

Akıncı, ayrıca Cenevre’de Güvenlik ve Garanti başlığı ile diğer üzerinde anlaşmaya varılmayan tüm konuların paralel olarak ele alınacağını kaydetti.

Akıncı, New York’tan KKTC’ye dönüşünde Ercan Havalimanı’nda basın toplantısı düzenledi.

Liderlerin 17 Mayıs’ta gerçekleştirdiği son toplantıda Cenevre konferansının önünü açamadığından Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin Cenevre Konferansına devam edilebilmesi için taraflar arasında mekik diplomasi başlattığını anımsatan Akıncı,  Eide’nin mekik diplomasisinde sonuç alınamamasının nedeninin, Kıbrıs Rum tarafının Güvenlik ve Garantiler başlığının, ardından da Toprak başlığının sonuçlandırılması veya sonuca çok yakın hale getirilmesi yönündeki ön koşullar olduğunu kaydetti.

Akıncı, New York’ta üçlü görüşmenin ardından Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in yaptığı, ortak anlayışı özetleyen ortak açıklamanın, herhangi bir önkoşul içermediğini,  paralel bir süreç, tüm konuların masada olduğu ve bir biri ile ilişkili bir şekilde ele alınmasını öngördüğünü kaydetti.

Konferans’a Haziran’ın ikici yarısında başlanabileceğini kaydeden Akıncı, konferansın bir iki hafta sürebileceğini söyledi.

Cenevre’de Yunanistan, İngiltere ve Türkiye’nin de yer alacağı beşli toplantıda Güvenlik ve Garantiler başlığının konuşulacağını, paralel olarak da diğer başlıklardaki henüz üzerinde anlaşmaya varılmayan konuların ele alınacağını ifade eden Akıncı, Guterres’in açıklamasında Yönetim ve Güç Paylaşımı ile Toprak başlıklarına yer verilmesinin ve Avrupa Birliği ile İlişkiler ve Ekonomi başlıklarına yer verilmemesinin nedeninin diğer konuların nispeten daha az sorunlu olmasından dolayı olduğunu söyledi.

Rum basınında New York’ta varılan antlaşmanın içeriğini çarpıtmaya yönelik mesajlar verildiğini ifade eden Akıncı, ortak açıklamadaki başlık sıralamasının öncelik sıralaması olmadığını, toplantıda sıralamanın öncelik sıralaması olmadığının, tüm konuların eşdeğer olduğunun teyit edildiğini kaydetti.

“KARAR ALARAK YÜRÜME ZAMANIDIR”

Konuların tek tek müzakere edileceği dönemin geride kaldığını ifade den Akıncı, “Çözüm irade ve niyeti varsa karar alarak yürüme zamanıdır” dedi.

“GÜNEY’DE İÇ POLİTİK KAYGILAR ÖN PLANDA”

Konferansın artık sonuç alıcı olması gerektiğini belirten Akıncı, “Zeminsiz umut pompalamak da istemem. Tüm tarafların makul çizgide adım atması ve kararlar almasıyla bir yere varılabilir. Biz gerektiğinde inisiyatif alarak karar alabileceğimizi gösterdik. Rum tarafının da çözüm konuşunu öncelikli hedef yaptığını görmemiz lazım, şu anda Güney’de iç politik kaygılar ön planda, seçim olgusu ön planda, bu kaygılardan uzaklaşmadıkça adım atmak kolay değil” dedi.

“ORDA VARILAN MUTABAKAT YANLIŞ YORUMLANMAKTADIR”

Henüz üzerinde anlaşmaya varılamayan 10-12 konu bulunduğunu, bu konularda adım atılamazsa, Cenevre’de zamanın boşa harcanmış olacağını kaydeden Akıncı, “New York’ta ön koşulların ortadan kalkması, yeni anlayışla yeniden Cenevre Konferansının toplanacak olması olumludur, ama temenni ederim ki orada varılan mutabakat yanlış değerlendirilip, yeni sorunlar üretilmez. Çünkü yapılan değerlendirmeleri okuduğumda kaygı yaratması çok doğaldır. Orda varılan mutabakat yanlış yorumlanmaktadır” dedi.

“YENİ DÖNEMİN YARATILMASI İÇİN HAZIRIZ”

Mustafa Akıncı, “Haziran’ın ikinci yarısında bunca emeğin sonrasında, tüm tarafların kazançlı çıkabileceği yeni dönemin yaratılması için hazırız. Gereklerini yapmak için hazırlıklarımızı sürdüreceğiz. Türkiye ile de yakın istişareyi sürdüreceğiz” dedi.

“BELGE NASIL İLERLENECEĞİ İLE İLGİLİ”

Ortak açıklamada değinilen, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide’nin hazırlayacağı ortak belge ile ilgili bir soru üzerine Akıncı, “Belge, konferansta Güvenlik ve Garantiler konusunda nasıl ilerlenilsin? Bir rehber belgedir hazırlanacak olan. Cenevre Konferansı sonrası Mont Pelerin’de, beş tarafın teknik düzeyde yaptığı çalışmaların bulgularından hareket edilerek hazırlanacak. Yani Eide bize Güvenlik ve Garantilerle ilgili çözüm taslağı sunacak değil, sadece bir rehber, çalışmaları kolaylaştırıcı bir çalışma” dedi.

“KONULAR PARALEL GÖRÜŞÜLECEK”

Güvenlik ve Garantilerin Cenevre’de paralel olarak görüşülmesini Kıbrıs Türk tarafı olarak Kasım 2016’da ilk Mont Pelerin toplantısında da talep ettiklerini anlatan Akıncı, bunu Rum tarafı ve Yunanistan’ın kabul etmediğini, Yunanistan’ın o dönem “ben Garantileri ve Askeri sıfırlama koşuluyla gelirim” düşüncesi içerisinde olduğunu anımsattı.

Beş tarafın teknik düzeyde Mont Pelerin’de yaptığı toplantıda çıkan sonuçların Beşli Konferans’ta takdim edilmesinde sakınca görülmediğini ifade eden Akıncı,  Güvenlik ve Garantiler başlığının her gün konuşulmasında sakınca olmadığını ancak paralelinde diğer konuların da görüşülmesi gerektiğini söyledi.

“CENEVRE SON DURAKTIR. BUNUN ÖTESİNDE BİR 50 YIL DAHA YOKTUR”

Bir tarafın öncelikli konularının öncelikli görüşülmesi, daha sonra da diğer tarafın konularına bakılması şeklinde bir müzakere anlayışı olamayacağını, müzakerede gelinen son noktayı  bütünlüklü görmek ve tarafların halklarına böyle bir anlaşmayı sunup sunamayacağına karar vermesi gerektiğini kaydeden Akıncı, “Bu anlamda Cenevre nihai bir durak, son duraktır. Bunun ötesinde bir 50 yıl daha yoktur” dedi.

HRİSTOSTOMOS’UN AÇIKLAMALARI

Başpiskopos Hrisostomos’un sıklıkla Kıbrıs Türk tarafı ve Türkiye’yi  suçladığını, din adamı olarak Histostomos’un çözüme destek olmak için ada genelindeki dini liderlerin dinler arası diyaloğu geliştirme yönünde başlattığı çalışmalara eğilmesinin daha hayırlı olacağını söyleyen Akıncı, “Din adamları Güney’de maalesef siyaset yapıyor ve bu siyasetin temel unsurlarından biri de hem Kıbrıslı Türk hem Türkiye’yi her fırsatta suçlamaktır” dedi.
Cenevre Konferansı’na devam etmek için tarih dışında bir beklentinin bulunup bulunmadığı sorusuna karşılık Akıncı, tarih dışında, BM Genel Sekreterinin Özel Danışmanı tarafından hazırlanacak ortak belgesinin beklendiğini kaydetti.

“HARİTA EN SON AŞAMADA ÇIKABİLİR”

Cenevre’de sunulan ve kilit altına alınan haritanın ancak en son aşamada ortaya çıkabileceğini kaydeden Akıncı, toprakla ilgili yüzdelik oranının halledildiğini, harita anlamında diğer başlıklardaki gelişmelere bağlı olarak bazı küçük rütuşlar gerekebileceğini söyledi.

Akıncı, Cenevre konferansında ilk günden harita üzerinde çalışma beklentisine girilmemesi gerektiğini söyledi.

SİYASİ PARTİLERİN HANGİ NOKTADA KATILMASI GEREKECEĞİ DEĞERLENDİRİLECEK

Cenevre’ye siyasi parti liderlerinin de gelip gelmeyeceği sorusu üzerine Akıncı, “Toplumsal birlik beraberliğe her zamankinden daha fazla ihtiyaç var, son aylarda kendi içimizde daha sağlıklı diyaloglar geliştirdik ama saman alevi gibi yanıp sönmemeli. Türkiye ile içinde olduğumuz yakın istişare ve diyalog devam etmeli. Sürece el birliği ile hazırlanmamız gerek” dedi.

Müzakerelerin iç siyaset malzemesi yapılmaması gerektiğini kaydeden Akıncı, bunun Güney’de yapıldığını söyledi.

Siyasi partilerin Cenevre’de konferansın her aşamasında olmasına gerek olmadığını belirten Akıncı, “Hangi safhasında hangi noktada siyasi parti başkan ve birer elemanları gelebilir? Hangi noktada orda olurlarsa yararlı olur onu değerlendireceğiz” dedi.

RUM BASINI

Akıncı, “Genel Sekreter ile vardığımız bir mutabakat var, o mutabakata sadık kalarak, oradan çıkan çerçeveye bağlı kalarak biz üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmek için hazır olacağız, aynı şeyi Güney’den de, Yunanistan’dan da görmek istiyoruz” dedi.